به نقل از «خبرآنلاین»

صائب؛ شاعر مغز و نغز/ حسین ثنایی

تاریخ انتشار: ۱۳ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۱۳۳۹۰۶

به گزارش ـ«مبلغ»- حسین ثنایی پژوهشگر ادب دینی به مناسبت نکوداشت صائب تبریزی نوشته است:

دهم تیرماه سال روز نکوداشت مقام شاعر فرانگر و تشبیه گستر زبان فارسی صائب تبریزی است. در میان ادیبان فارسی زبان، این مضمون پرداز تمامیت ناپذیر،هم در مفردسرایی و تک بیت گویی و هم در تشبیه گری و نغز پروری، پرشهره و نامبردار است و تنوع معانی و بهره گیری از گونه ها و قالب های مختلف زبانی در سروه هایش چشمگیر است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

او بین عرض ادب و ارادت به ساحت پیشوایان و پاکان و نقد و نظر، بل جامه پوشانی فضاحت بر قامت ناراست مدعیان زهد و مناعت و بازیگران مست خوی سیاست و تزویرگران خوش زبان بد طینت و ریافروشان و کاسبان دکان معنویت و زورمندان متخاصم عدالت و زراندوزان تهی از مغز و معرفت فرق می نهد.

وی در اولین قصیده، چنان از پیشوای نخست شیعه سخن می راند که فقط از یک شیفته سرگشته بر می آید و در آن جز آن که مقام معرفت خویش را در باب امام علیه السلام بازمی نمایاند، به زیباترین سخن، حس عشق و ارادت خویش را بازتاب می دهد:
در بیابان طلب، یک العطش گوی تو خضر
در حریم قدس، یک پروانه ات روح الامین

بلکه چگونه می توان فرشتگان را "مدبرات امر" دانست و بر این سخن صائب خرده گرفت که:
تا نگرداند نظر حیدر، نگردد آسمان
تا نگوید یا علی، گردون نخیزد از زمین

و به سخن امام(ع) اشاره و استناد می کند که" نقطه بسم الله" است، نقطه با ( ب) و می دانیم که تمایز دهنده، همین نقطه است که تعین بخشی می کند و اگر نقطه نباشد، چگونه می توان بین ب و ت و ث و پ که یکسان نگاشته می شوند، فرق نهاد؟! اما صائب بالاتر از این، این نقطه بسم الله را نه فارق الحروف و الکلم که فرقان موجودات می خواند و می گوید:
نقطه بسم اللهی فرقان موجودات را
در سواد توست علم اولین و آخرین

به راستی اگر ب در بسم الله برای ابتدا باشد، علی مظهر" یا اول "تواند بود و اگر برای استعانت، علی(ع) مظهر اسم" معین" خداست.
و سرانجام می گوید چنان که پوشاندن پرده کعبه بر اندام بت ها، شایسته نیست، نمی توان لقب امیرالمومنین را بر دیگران نهاد؛

چون لباس کعبه بر اندام بت زیبنده نیست
جز تو بر شخص دگر نام امیرالمومنین

همین صائب با این میزان از ارادت به پیشوای پرواپیشه، بر واعظان ناپارسایی که صدای دین در حنجره می گردانند و بر خنجر ستم ورزی، دم تمایل و تعاون می جنبانند، می شورد و آن مواعظ را با آواز خوانی مغنیان و رقاصان همرتبه می یابد:
واعظ نه تو را پایه گفتار بلند است
آواز تو از گنبد دستار بلند است(غزل۲۱۲۴)

در این بیت از تقابل " قدرت منطق" و " منطق قدرت"، به خوبی رونمایی شده است؛
واعظان و زاهدانی که هرچند دستی در تدبیر ملک نداشته باشند، چون برابر نابرابری ها سخن نمی کنند و دادی بر بیداد نمی کشند، به پشه هایی شبیه اند که شب زنده داری شان با مکیدن خون خلق همراه است.
پشه با شب زنده داری خون مردم می خورد
زینهار از زاهد شب زنده دار اندیشه کن(غزل۶۰۷۵)

ظلم بزرگ ما به ادیبان و شاعران اندیشه آفرین آن است که به تناسب تعلقات خود، نیمرخ مطلوب خویش را از آنان انعکاس می دهیم و البته نه این نوشته کوتاه مجال رخ تابانی دارد و نه کاتب بی بضاعت توان رخ گیری.

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1784555

منبع: خبرآنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۱۳۳۹۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

برگزاری مراسم گرامیداشت تولد مختومقلی فراغی شاعر ایرانی قوم ترکمن در همه شهرستان‌های گلستان

سید علی مهاجر شامگاه دوشنبه ۱۰ اردیبهشت در چهارمین جلسه هماهنگی و برنامه ریزی نکوداشت ۲۹۱ مین سالگرد تولد شاعر و عارف نامی و بلند آوازه ترکمن، در جوار آرامگاه وی در مراوه تپه گفت: امسال برای دومین بار برنامه‌های متنوعی به مناست دهه گرامیداشت این شاعر نامی در تمام ۱۴ شهرستان استان برگزار می‌شود.

وی برگزاری سالگرد تولد مختومقلی را فرصت خوبی برای نمایش دوباره وحدت در گلستان دانست و گفت: اقوام و مذاهب ساکن در این دیار در یک سنگر فعالیت دارند و با اتحاد در مقابل همه موانع و چالش‌ها ایستادگی می‌کنند.

معاون استاندار گلستان افزود: با توجه به حجم بالای مهمانان شرکت کننده در آیین گرامیداشت تولد مختومقلی باید تدابیر لازم برای کاهش بار ترافیکی و ارائه خدمات امدادی، اورژانسی، ساماندهی پارکینک خودرو‌ها و روشنایی محوطه و زیباسازی محل آرامگاه و اطراف آن با لوازمی که معرف قومیت ترکمن است، اندیشیده شود.

سید علی مهاجر معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار گفت: مختومقلی فراغی عارف و دانشمند فرزانه‌ای است که در راستای انسانیت، تقوا و ترویج فرهنگ قرآن کریم و احترام به اهل بیت (ع) همت گمارده است.

او افزود: شعر و هنری که در راستای آموزه‌های دینی و اسلامی با ایجاد و تداوم وحدت و همدلی و رضای خداوند متعال، پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) را به همراه داشته باشد، ماندگار خواهد بود.

او تاکید کرد: ادارات کل و دستگاه‌های اجرائی استان و شهرستان، در راستای هر چه باشکوه‌تر برگزار شدن این مراسم تلاش و همکاری لازم را داشته باشند.

فرماندار شهرستان مراوه تپه هم با بیان اینکه مراسم بزرگداشت این شاعر شهیر قوم ترکمن ۲۷ اردیبهشت با حضور مهمانان داخلی و خارجی برگزار می‌شود گفت: ما باید از تجربیات سال‌های گذشته بهره ببریم و برای حل مشکلات اقدام کنیم، تا پشتیبانی شایسته‌ای از این مراسم شود.

امان محمد باشقره، مختومقلی فراغی را یکی از محور‌های وحدت در گلستان دانست و بیان کرد: مراسم بزرگداشت این عارف و شاعر ایرانی با محوریت وحدت، برنامه‌ریزی و اجرا شود.

فرماندار مراوه تپه با بیان اینکه در روز‌های منتهی به مراسم، جمع کثیری از اقشار مختلف مردم در آرامگاه مختومقلی فراغی حضور خواهند داشت ادامه داد: تامین آب شرب بهداشتی و سالم، بهبود روشنایی محوطه و محیط پیرامونی همراه با افزایش ولتاژ برق، پاکسازی و زیبا سازی محوطه، پیش بینی و ایجاد پارکینگ وسایل نقلیه، بهبود عبور و مرور خودرو‌ها و نیز افزایش پهنای باند و بهبود پوشش مخابراتی تلفن همراه و افزایش سرویس‌های بهداشتی، از الزامات برگزاری این مراسم است.

باشگاه خبرنگاران جوان گلستان گرگان